Ból odbytu wynikający z napiętych mięśni dna miednicy
Dla nas fizjoterapeutów zajmujących się na co dzień rehabilitacją dna miednicy ból odbytu to zagadnienie całkiem naturalne. Zajmujemy się w naszej codziennej pracy różnymi zespołami bólowymi krocza u kobiet i mężczyzn, które wynikają z wzmożonego napięcia dna miednicy. Nasi pacjenci zanim trafią do nas zwykle odwiedzają wielu lekarzy, którzy nie znajdują przyczyny bólu. Jest to znak, że jeśli przyczyn bólu odbytu nie widać to trzeba się jak najszybciej przyjrzeć mięśniom dna miednicy.
Ból odbytu, od czego rozpocząć leczenie?
Przede wszystkim od wizyty u sprawdzonego lekarza proktologa, urologa i ginekologa, którzy wykluczą przyczyny chorobowe. Być może będą potrzebne posiewy moczu stolca, badania krwi, rezonans kręgosłupa, USG przezodbytnicze. Chodzi o wykluczenie schorzeń ginekologicznych (mięśniaki, nowotwory, obniżenia narządu rodnego), urologicznych (zapalenie prostaty, pęcherza), a przede wszystkim proktologicznych (hemoroidy, szczelina odbytu, zapalenie odbytu, ropnie, polipy, zmiany nowotworowe itd.) Jeśli żaden z lekarzy nie widzi przyczyn to znak, aby udać się do fizjoterapeuty specjalizującego się w rehabilitacji dna miednicy.
Bóle odbytu, kłucie w odbycie, swędzenie odbytu, ból odbytu przy siedzeniu – objawy wzmożonego napięcia mięśni dna miednicy.
Bóle odbytu pochodzące z mięśni dna miednicy, są charakterystyczne. O ile różnego rodzaju choroby i zmiany strukturalne tkanek w obrębie odbytu dają ból o charakterze stałym, to ból odbytu pochodzenia mięśniowego ma zmienne nasilenie. Zwykle jest odczuwalny jako kłucie w odbycie, jak wbicie noża, silny zacisk odbytu, pieczenie, swędzenie, szczypanie odbytu. Bóle mogą znikać i pojawiać na nowo. Zwykle bóle są silniejsze lub zaczynają się pojawiać w drugiej części dnia, po dłuższym siedzeniu, po stosunku, po wypiciu alkoholu, przed oddaniem stolca, w sytuacjach stresowych. Bóle łagodnieją lub znikają w pozycji leżącej, rano, gdy jesteśmy na urlopie, podczas ciepłej kąpieli. W niektórych przypadkach oprócz bólu odbytu dochodzą jeszcze inne elementy takie jak: Ból przy stosunku, bóle łechtaczki, wejścia do pochwy, bóle członka, ból jądra, ból pachwiny, ból w cewce moczowej, bóle podbrzusza, pośladków, pachwin, ud.
Bóle odbytu przyczyny nadmiernie napiętych mięśni dna miednicy
Napięcie mięśni dna miednicy może mieć wiele przyczyn. Z jednej strony mogą to być przyczyny związane z dawnym lokalnym urazem w obrębie dna miednicy np. przebyta operacja proktologiczna, upadek na kość ogonową, rozerwanie zwieraczy np. przy porodzie, usunięcie hemoroidów itp. Z drugiej strony napięcie może przenosić się z innych struktur mięśniowo-powięziowych na dno miednicy i tu przyczyną mogą być urazy lub zabiegi operacyjne wykonane w innych nawet bardzo odległych częściach ciała, których napięcie udzieliło się również mięśniom dna miednicy. Z innej jeszcze strony napięcie mięśni dna miednicy może pochodzić z nagromadzonych i nie uwolnionych emocji i traum. Traumą może być przebyte wykorzystanie seksualne i nie musiał być to konkretnie gwałt, wystarczy, że były to działania w sferze seksualnej nie zgodne z naszą wolą – tak czasami zdarza się w małżeństwie. Nagromadzone, a nie uwolnione emocje również mogą być przyczyną napięcia mięśni dna miednicy np. chowanie do kogoś urazy, noszenie w sobie gniewu, przebywanie w niekomfortowej dla siebie sytuacji zawodowej, społecznej, rodzinnej – trwanie w takim układzie mimo wewnętrznego sprzeciwu na to wszystko wytwarza chroniczne napięcie w mięśniach dna miednicy i nie tylko. Czasami przyczyny fizyczne i emocjonalne nakładają się na siebie.
Mięśniowy ból odbytu – jak wygląda leczenie?
Terapia rozluźniająca mięśnie dna miednicy wykonywana jest poprzez manualne uciskanie i masowanie mięśni dna miednicy, do których mamy dostęp od zewnątrz, przez pochwę oraz przez odbyt. Najskuteczniejsze są techniki wewnętrzne. Techniki relaksacyjne uzupełniane są przez trening biofeedback, który uczy kontroli nad napięciem mięśniowym. Dzięki wizualizacji uczymy świadomego rozluźniania mięśni dna miednicy. W Klinika HB częstotliwość zabiegów waha się od 2 do 3 spotkań w tygodniu. Dodatkowo, każdy nasz pacjent, ma szereg ćwiczeń do wykonania w domu.
Ból odbytu, a przewlekłe zmiany w mięśniach jak to wpływa na leczenie?
Im dłużej trwa napięcie mięśniowe 10, 20, 30 lat tym trudniej będzie je zredukować, z uwagi na zmiany zachodzące w samych mięśniach dna miednicy. Traci on właściwości tkanki mięśniowej, na którą stosowane są techniki relaksacyjne. Jednakże terapia rozluźniająca mięśnie działa u każdego. W niektórych trudniejszych sytuacjach możemy potrzebować po prostu więcej czasu i współpracy ze strony pacjenta.