Łokieć tenisisty – niekoniecznie od gry w tenisa
Łokieć tenisisty to popularna nazwa schorzenia, która kojarzy się nam ze sportowcami uprawiającymi tenis, jednak nazwa może być myląca, ponieważ według statystyk tylko około 10% pacjentów to tenisiści. W zdecydowanej większości problem ten dotyczy osób wykonujących na co dzień pracę przeciążającą prostowniki nadgarstków (notoryczne powtarzanie ruchu zginania/prostowania nadgarstków), a więc: pracowników biurowych i informatyków (korzystanie z klawiatury i myszki), elektryków (częste posługiwanie się śrubokrętem), kucharzy/kucharek (podnoszenie ciężkiej patelnie lub garnka jedną ręką), pracowników wykonujących prace malarskie, itp.
Łokieć tenisisty – czego dotyczy?
Zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej to bardziej precyzyjna nazwa łokcia tenisisty i należy do grupy entezopatii, a więc dotyczy zmian przeciążeniowych przyczepu ścięgna mięśnia do kości. W przypadku omawianego schorzenia, przeciążania pojawiają się w okolicy przyczepu początkowego mięśni prostowników palców i nadgarstka przyczepiających się do nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Entezopatia jest wynikiem przewlekłych przeciążeń i mikrourazów ścięgna wskutek częstych napięć i ruchów. Zmiany chorobowe powodują nie tylko niszczenie i rozrywanie włókienek ścięgna, ale również chrząstki, w miejscu przyczepu ścięgna do kości.
Jakie są objawy towarzyszące łokciowi tenisisty?
- dominującym objawem jest ból po zewnętrznej części kostnej łokcia (nadkłykcia bocznego kości ramiennej)
- ból pojawiający się w specyficznych sytuacjach (ból przy naciskanie klamki, wspieraniu się na poręczy schodów, trzymaniu kierownicy, naciąganiu kołdry, podawaniu ręki, „przybijaniu piątki”.
- osłabienie siły chwytu ręki.
- obrzęk i zaczerwienienie łokcia
- tkliwość tkanek podczas ucisku (nawet lekkiego) poniżej nadkłykcia bocznego kości ramiennej
- ból bocznej części łokcia podczas prostowania palców do oporu
Łokieć tenisisty – wyróżnione typy
Cyriax i Winkel wyróżnili 5 typów łokcia tenisisty w zależności, które ścięgno jest uszkodzone:
- typ I – uszkodzenie przyczepu początkowego mięśnia prostownika długiego nadgarstka
- typ II – uszkodzenie przyczepu początkowego mięśnia prostownika krótkiego nadgarstka
- typ III – uszkodzenie ścięgna mięśnia prostownika promieniowego krótkiego nadgarstka;
- typ IV – uszkodzenie przejścia mięśniowo-ścięgnistego mięśnia prostownika promieniowego krótkiego nadgarstka (występuje zdecydowanie najczęściej);
- typ V – uszkodzenie przyczepu początkowego mięśnia prostownika palców
Jakie rodzaje urazów łokcia tenisisty wyróżniamy?
- nagły – jest skutkiem jednorazowego, nagłego wysiłku, którego następstwem są mikroskopijne rozerwania/rozdarcia ścięgna;
- późny – występujący zazwyczaj w ciągu 24 – 72 godzin po intensywnym wysiłku lub treningu nieprzyzwyczajonych do takiej pracy nadgarstków
Łokieć tenisisty – rehabilitacja w Klinice HB
Prawidłowe rozpoznanie schorzenia jest podstawą skutecznego leczenia, dlatego wstępnym etapem jest diagnostyka różnicowa w celu oceny czy objawy nie wynikają z innych jednostek chorobowych (np. mogą wynikać z zespołu ucisku nerwu promieniowego lub urazu w obrębie szyi).
Czas terapii jest różny i trwa od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy, a jest to uzależnione od specyfiki zmian degeneracyjnych, stopnia nasilenia i czasu trwania dolegliwości oraz od częstotliwości występowania tego rodzaju epizodów i stosowanej terapii.
Głównymi celami terapii są: eliminacja objawów bólowych, zwiększenie siły mięśniowej, poprawa funkcji kończyny górnej oraz uświadomienie działań profilaktycznych.
W przypadku łokcia tenisisty występuje możliwość samoleczenia, ale dotyczy to tylko typu II i V i trwa zwykle kilka miesięcy (nawet do roku), nawet jeśli pacjent nie zaprzestał swych aktywności.
Wśród zalecanych i skutecznych metod fizjoterapeutycznych znajdują się:
- odciążający taping medyczny oraz zaprzestanie aktywności powodującej ból – jest to podstawa leczenia tego urazu
- zimne okłady (np. z kostek lodu), które zmniejszają dolegliwości bólowe, jak również ewentualny stan zapalny
- głęboki masaż poprzeczny bolesnej okolicy (może być wykonany z uczuciem lekkiego/umiarkowanego bólu)
- ćwiczenia koncentryczne (mały opór, dużo powtórzeń, bez bólu)
- igłoterapia
- fizykoterapia: ultradźwięki, jonoforeza, fonoforeza
- stretching – bierne rozciąganie z dojściem do pozycji krańcowych
- ćwiczenia ekscentryczne
- ćwiczenia wzmacniające (wprowadzone są w ostatniej fazie leczenia, kiedy pacjent będzie mógł wykonywać swoje codzienne czynności bezbólowo przez około 2 tygodnie)
Powrót do aktywności sprzed urazu jest możliwy, gdy testy oporowe nadgarstka dają wyniki ujemne. Ponadto pacjent powinien zostać uświadomiony, w jaki sposób ma skorygować technikę wykonywanej czynności, aby uniknąć powtórzenia się epizodu.